Bilgisayarlarda ve telefonlarda kullanılan ekran kartının (GPU) ne olduğunu ve çalışma prensiplerini hep birlikte öğrenelim.
Ekran kartları (GPU), bilgisayarların veya telefonların görsel verilerini işleyerek, verileri ekrana yansıtan bir bileşendir. GPU’lar, grafikleri yoğun işler ve oyunlar için çok önemlidir. GPU’lar işlemciden aldığı verileri işler ve bu verilerin grafiksel bir formatta görüntülenmesini sağlar. Çoğu bilgisayarlarda harici bir donanım birimi olarak yer alır. Fakat telefonlarda ve bazı bilgisayarlarda entegre olarak yer alır.
Ekran Kartı Nasıl Çalışır?
GPU’lar grafik verilerini işler. Ve verilerin ekranda nasıl görüleceğini belirler. VRAM (Video RAM) adında özel bir bellek türüne sahip olan GPU, grafik verilerini geçici olarak saklar ve verilerin hızlı bir şekilde işlenmesini sağlar. Karmaşık matematiksel hesaplamalar yapabilen bu kartlar, 3D modelleri, ışıklandırmayı, gölgeleri ve renkleri hesaplar. Sonrasında ise verileri piksellere çevirir ve monitörde görüntüler.
GPU bilgisayarlar üzerinde, anakartta bir PCIe yuvasına takılır. Masaüstü bilgisayarlarda çok daha yüksek performanslı ayrı bir kart tercih edilirken, dizüstü bilgisayarlarda düşük güç tüketimine sahip olan entegre grafik kartları bulunur. Oyunlar, grafik tasarım yazılımları, video düzenleme programları ve 3D modelleme gibi ciddi iş yükü gerektiren uygulamalarda başrol olarak oynar.
Telefonlarda, genellikle SoC (System on Chip) adı altında bir çipin içine entegre edilir. Bu kartlar, enerji verimliliği saklar ve yüksek çözünürlüklü videoların oynatılmasına yardımcı olur. Ayrıca tahmin edebileceğiniz gibi, oyunların çalıştırılmasına yardım ederken genel kullanıcı arayüzünün çok daha akıcı bir şekilde çalışmasını sağlar. Kartlar, mobil cihazlarda batarya ömrünü korumak için optimize edilir.
Ekran Kartı teknolojileri
Günümüzdeki modern kartlar, gerçek zamanlı ışıklandırma, gölgeleme teknikleri ve ray tracing gibi ileri seviyede grafik teknolojilerini destekler. Bu yeni nesil teknolojiler, daha da gerçekçi ve çok daha ayrıntılı görsellerin oluşturulmasına yardımcı olur. Kartların günümüze kadar uzanan bir diğer önemli gelişmesi ise çoklu GPU desteği ve paralel işlem yapabilme yetenekleridir. Bununla birlikte birden fazla ekran kartını aynı anda kullanarak performansınızı üst seviyelere çıkarabilirsiniz. (Örnek olarak, NVIDIA’nın ray tracing teknolojisini inceleyebilirsiniz.)
Ekran kartı olmazsa olmaz mıdır?
Bilgisayarların ve telefonların görsel işleme yetenekleri çok büyük bir ölçüde ekran kartlarına bağlı. Yani grafik performansı düşük olan bir cihaz, oyun oynamak veya grafik işlemleri gerektiren uygulamaları kullanmak konusunda yetersiz olabilir. Fakat en temel ofis uygulamaları, web tarayıcıları ve video izleme gibi işler için, entegre grafik çözümleri yeterli olacaktır. Beraberinde, ekran kartı olmadan bir cihaz, görsel veri işlemesi yapamaz. Eğer ki grafik tarafında yoğun uygulamalar çalıştırıyorsanız, ekran kartları sizler için olmazsa olmazdır.
