.com, .net gibi jenerik olarak kategorilendirilen alan adlarının yanı sıra, her ülke kendi uzantısını rezerve edip, satış haklarını alabiliyor. Ülkemizde “.tr” olarak kullanılan uzantı türünün, yakın zamanda ülkesine servet kazandıran bir örneği yaşandı. “.ai” uzantısına yakından bakalım.
Yazımızın girişinde bahsettiğimiz gibi, standartları belirleyen asıl sağlayıcı IANA tarafından 1988 yılı itibariyle alınan bir kararla, her ülke adının kısaltması ile uzantılar alıyor ve kayıt işlemi karşılığında dünya geneline sunuyor. Bunun bir kaç örneğine bakalım:
- Türkiye’de “.tr” uzantısı kullanılıyor. “.com.tr“, “.gov.tr” gibi kullanımlar aslında üst seviye olan .tr uzantısından geliyor.
- Almanya “.de” uzantısını kullanıyor.
- Hollanda domain uzantısı ise “.nl“
Bu kısaltmalar bazen global olarak farklı anlamlarda kullanılabiliyor. Geçmişte Turks and Caicos adalarına ait olan “.tc” alan adı uzantısı, Türk girişimciler sayesinde ülkemizde pazarlanmıştı.
Benzer bir senaryo “.tv” uzantısı için gerçekleşirken, Tuvalu adalarının uzantısı “Televizyon” kısaltması olarak canlı yayın ve televizyon kanallarının çok ilgisini çekmişti.
Bahsettiğimiz örnekler genellikle pazarlama stratejisi olarak kullanılırken, bugün anlatacağımız Anguilla adasının uzantısı “.ai”, pazarlamadan bağımsız olarak yükselen Yapay Zeka (Artificial Intelligence) trendi ile birlikte sıkça tercih edilmeye başlandı. Öyle ki 140$/yıl bedel ile satılan alan adları, yalnızca geçtiğimiz yıl ada ülkesine 32 milyon dolar kazandırdı. Bu rakam ada ülkesinin gayri safi yurt içi hasılasının %10’undan fazlasına tekabül ediyor.
2023 yılı raporlarına göre bu değerli ada ülkesi uzantısından 200.000 adetin üzerinde kayıt edilmiş.
Bugün 1$’dan başlayarak bir çok uzantı kayıt edebilmemiz mümkünken, bu popülerlik .ai uzantılarının 140$ ve üzeri fiyatlarla yıllık olarak kayıt edilmesini açıklıyor.
